घरजग्गामा आधारित कर्जा प्रवाहमा कडाइ,५० प्रतिशतभन्दा बढी कर्जा दिन नपाउने

मङ्सिर २४ गते । नेपाल राष्ट्र बैंकले घरजग्गा धितो राखेर कर्जा प्रवाह गर्ने प्रक्रियामा कडाइ गरेको छ। अबदेखि बैंकहरूले घरजग्गाको निष्पक्ष मूल्य (Fair Market Value) को ५० प्रतिशतभन्दा बढी कर्जा दिन नपाउने व्यवस्था लागू भएको छ।

यसअघि कृत्रिम रूपमा मूल्य बढाएर उच्च कर्जा निकाल्ने प्रवृत्ति बढेको भन्दै राष्ट्र बैंकले कडाइ गर्न बाध्य भएको हो। नयाँ प्रणालीले धितोका मूल्यांकनलाई यथार्थमा आधारित बनाउने, बैंकको जोखिम घटाउने र कर्जा पोर्टफोलियोलाई स्वस्थ दिशातर्फ लैजाने अपेक्षा गरिएको छ।

राष्ट्र बैंकले जारी गरेको नयाँ निर्देशनअनुसार, बैंकहरूले पहिले नै प्रवाह गरिसकेको कर्जा पनि पुनर्मूल्यांकन गरी निर्देशिकासँग मिलाउनुपर्नेछ। यसले जोखिमपूर्ण कर्जा घट्ने र आर्थिक प्रणाली बलियो हुने बताइन्छ।

धितो मूल्यांकन कडा भएपछि सहरी क्षेत्रमा कृत्रिम रूपमा बढाइएको मूल्यमा आधारित कर्जा प्रवाह रोकिनेछ। विशेषगरी काठमाडौं उपत्यका, पोखरा, चितवन, बुटवललगायतका क्षेत्रमा मूल्य वृद्धि सुस्त हुँदै जाने, केही क्षेत्रमा मूल्य स्थिर वा अलिकति घट्ने सम्भावना विश्लेषकहरू देखाउँछन्।

विशेषज्ञहरूको भनाइमा, यथार्थ मूल्यांकन लागू भएपछि घर निर्माण तथा आवासीय क्षेत्रमा वास्तविक माग मात्र टिक्नेछ। यसले घरजग्गा बजारलाई दिगो, पारदर्शी र स्थिरतर्फ उन्मुख गराउने अपेक्षा गरिएको छ।